Barkod sisteminin sektör içerisine girmesi ile üreticiler ve perakendeciler, artan ürün çeşidi ve teknolojik gereksinimlerle birlikte barkod sistemi ile çalışan cihazlara ihtiyaç duymuşlardır. Barkod sisteminin en önemli varlığı barkod yazılımıdır. Barkod yazılımları, ürünlerin üzerindeki barkod etiketinde bulunan bilgileri, mevcut otomasyon cihazları ile kullanarak işletmelere hız, verimlilik, kolaylık ve maliyet açısından avantaj sağlamaktadır. Barkod sistemi işletmeler içerisinde maliyet açısından çok büyük avantaj sağlar. Barkod sistemi yazılımı ile ürün çıkarma, envanter yönetimi , stok durum raporlama, satın alma yönetimi,satış takibi ve kar – zarar bilgilerine kolayca ulaşılabilmektedir.
Barkod Sisteminin İşleyişi
Barkod sistemi online yazar kasalar ile desteklenmektedir. Promosyon ve cari fiyat tanımlanmasını, ürün bazında ya da satış toplamına göre raporlama, promosyon ve puan tanımlanmasını ve müşteri kartı kullanımı sağlar. İşletmenin büyümesi ve kurumsallaşmasına imkân sağlar.
Bu Sistem;
Sistem bu şekilde işledikten sonra geriye kontrol ve tedarik amaçlı el terminali ile sayımların yapılması ve stok karşılaştırılması kalır.
Barkod Sisteminin Avantajları
Barkod sistemi günlük, aylık ya da yıllık olarak satış miktarlarının belirlenmesinde ve toplu bir raporlama ve ürün takibi aşamasında işletmelere bir avantaj sunmaktadır. Tedarikçi firmalar ile yapılan satın alma anlaşmalarına göre belirlenen ürün miktarı aşıldığında elde olan mal fazlası ürünler raporlanır. Aynı zamanda ürünlerin satın alınmasından, mal kabulünden, ürünle ilgilenen personelin görev takibinden, personelin sorumlu olduğu ürün hareketlerinin ve tutarlarının da hatasız raporlanması gerekmektedir. Barkod sistemleri de bu aşamada devreye girmektedir. Tüm bu satış ve kontrol işlemlerinde barkod yazılımı hatasız olarak tüm satış tutarı ve miktarlarını iletmekte, rapor almayı ve takibini kolaylaştırmaktadır.
Ürün satışa hazır bir duruma geldikten sonra raporlama ve kontrol aşamaları hayata geçmelidir. El terminalleri kullanılarak istenilen zamanda ürünlerin kontrol ve sayım işlemleri gerçekleştirilebilir. Bu sayımlar sonucunda reyonda bulunan ürün ile stoktaki ürünler karşılaştırılarak aradaki farkın raporlanması ile ürün kayıplarının en aza indirilmesi hedeflenir. Kullanılacak olan departmana göre barkod yazılımının menülerinin tanımlanması, giriş, çıkış, silme, ekleme gibi yetkilerin verilmesi barkod sisteminin avantajlarından biridir. Stokta bulunan ürünlerin grup, reyon, dağıtıcı ve üreticilere göre fiyatlanması, fiyat değişimindeki kolaylık, ürünlerin otomatik etiketlenmesi barkod sistemi yazılımının işletmeye sunduğu diğer kolaylıktır.
Barkod sisteminde aşağıdaki işlemler gerçekleşmektedir.
Barkod Uygulamaları
Barkod, veri giriş yöntemidir. Verinin bilgisayar ortamındaki bilgi sistemlerine hızlı ve hatasız olarak aktarılmasını sağlar. Barkod, işlemlerin yoğun olduğu ve verinin hızlı bir şekilde elde edilmesi gereken endüstriyel alanlarda kullanılmaktadır. Barkod kullanılarak oluşturulan bilgi sistemleri genel olarak veri toplama sistemleri olarak bilinmektedir. Veri toplama sistemlerinin temel amacı, üzerinde barkod etiketi bulunan malın gerçekleştirdiği hareketleri bilgisayar ortamına kaydetmektir.
Barkod kullanarak geliştirilmiş olan veri toplama sistemlerinde barkod yazıcılar, barkod okuyucular, el terminalleri ve bilgisayarın birbiri ile iletişim kurmasını sağlayan iletişim birimleri kullanılır. Barkod sisteminin uygulama alanları genel olarak şu şekildedir.
Mağazacılık
Pazarlama ve Satış
İşyerleri
Barkod Etiket Basımı
Barkod etiketleri genellikle kâğıt halinde ve kendinden yapışkanlı olmaktadır. Bunun yanında karton, metal, plastik ve benzeri şekillerde de olmaktadır.
Barkodlama Yöntemi
Ürünün barkodlaması ürünün yapısı, kullanım şekli, ömrü ve barkodlama maliyetlerine göre değişmektedir.
Barkod Yazıcılarının Seçilmesi
Kullanılacak ürünün yapısına, kullanım koşullarına, ömrüne göre farklı barkod etiketleri seçilmektedir. Barkod yazıcıları da bu etiketlerin uygun ve kaliteli basılması için farklı özelliklere sahiptir. Bazı barkod yazıcıların teknolojik özellikleri şu şekildedir:
Barkod yazıcılar için iki çeşit baskı yöntemi bulunmaktadır.
Direkt Termal Baskı
Sıradan bir yazıcı kullanarak doküman içerisine barkod basmak mümkündür. Ofislerde basılan barkodlar buna örnek olarak gösterilebilir. Bu baskı yönteminde yazıcı uygun etikete herhangi bir sarf malzeme kullanmadan baskı yapmaktadır. Kullanılan etiketler faks kâğıdı ve yazar kasa rulolarıdır. Yazdırılan etiketler çevresel faktörlerden etkilenmektedir. Geçici kullanımlar için tercih edilir.
Termal Transfer Baskı
Bu baskı yönteminde yazıcı etikete uygun ve ribon adı verilen sarf malzeme ile baskı yapmaktadır. Kullanılan etiketler çeşitleri, vellum, kuşe, opak pvc, silver mat, Japon akmazı gibi etiketlerdir. Bu etiketler çevresel faktörlerden etkilenmemektedir.
Barkod Etiketleri
Barkod etiketleri, ürünlerin barkodlanması aşamasında kullanılan rulo şeklindeki yapışkanlı kâğıtlardır.
Etiket Kullanımı
Kullanılacak olan etiketin niteliğine ve ne amaçladığına bağlı olarak önceden basılmış etiket kullanabilirsiniz. Verileriniz değişkenlik gösteriyorsa yani spesifik bir bilgi ise önceden basılmış etiket kullanmak uygun olmaz. Fakat barkod sadece tanımlayıcı olarak kullanılacaksa etiketleri bir yazıcıdan önceden basmak uygundur.
Etiket Çeşitleri
Kendinden yapışkanlı olan etiket türleridir. Basılacak olan etiketin ölçülerinin doğru bir şekilde ifade edilmesi büyük önem taşır. Kâğıt olduğu için yırtılma gibi bir dezavantajı bulunmaktadır. Piyasada kullanılan en yaygın kâğıt etiket türleri kuşe ve termal etiketlerdir.
Plastik bazlı olduğu için esnek bir yapıya sahiptir. İçerisinde birçok farklı etiket türü bulunmaktadır. Örnek olarak opak polietilen, opak polipropilen, silvermat plastik bazlı etiket türlerinde kullanılmaktadır.
Yıkama talimatlı olan etiketler olarak da bilinir. Piyasa kullanılan en yaygın etiket türüdür. Japon akmazı ve Non-woven etiket türleri bu etiket türü içerisinde bulunur.
Barkod Okuma Teknolojileri
Barkod okuyucular, optik bir ışık vasıtası ile barkod üzerinde yer alan değişik genişlikte ve uzunluktaki çizgileri çözümleyerek diğer birimlere aktaran optik okuyuculardır. Barkod sembolleri kızıl ötesi ya da görülebilir bir ışık kaynağı ile aydınlatılabilir. Siyah çizgiler ışığı emer, beyazlar ise ışığı yansıtır ve okuma işleminin mantığı bu şekilde gerçekleşir.
Barkod Okuyucu Çeşitleri
Barkod okuyucunun tipini belirlemek için aşağıdaki durumlara dikkat etmek gerekir:
Barkodun Ürün Paketi Üzerindeki Yerleşimi
Barkodun okunabilmesi için ürün paketi üzerinde nereye yerleştirildiği önemlidir. EAN – UCC sistemi, şekli ve boyutları birbirine benzeyen ürün paketlerinde barkod konumu için öneride bulunmaktadır.