Belangrijkste feiten over de Nederlandse koning Willem-Alexander
Willem-Alexander was een 'heel normale Nederlandse jongen', volgens zijn leraar op de basisschool. Maar in tegenstelling tot andere volstrekt normale Nederlandse jongens moest hij zich onderwerpen aan veel aandacht van de pers. Alle Nederlandse pers opgerot', sprak de negenjarige willem-alexander der nederlanden op een bijeenkomst van journalisten. De relatie van het koningshuis met de pers was altijd al een beetje prikkelbaar, en daarom suggereerden sommigen dat Willem-Alexanders kleine uitbarsting misschien was gekopieerd van dingen die zijn ouders thuis zouden hebben gezegd.
Willem-Alexander is gek op sport, vooral op sporten waarin Nederlanders uitblinken, zoals voetbal en schaatsen. Die kant van zijn karakter is nergens beter te bewonderen dan op de tribunes van stadions waar de koning, uitgedost in oranje ondanks zijn ongelukkige kleur, op en neer springt net als, nou ja, net als ieder van ons. Hij is ook een eervol lid van het Olympisch Comité.
Nog steeds over sport gesproken, een 18-jarige Willem-Alexander reed in 1986 een van de zwaarste rondes in de Nederlandse schaatskalender, de Elfstedentocht. De Elfstentocht is een schaatswedstrijd van 200 kilometer rond de 11 steden van Friesland, en een zeldzame gebeurtenis in deze tijd van opwarming van de aarde. Deelnemer W.A. van Buren bleek de prins te zijn die zei dat hij het voor een weddenschap deed.
Niet afgeschrikt door zijn koninklijke status werd Willem-Alexander de student - hij toonde zich 'intelligent maar geen intellectueel'- een beetje een knaap. Hij dronk veel bier, wat hem de bijnaam 'Prins Pils' opleverde en reed ooit met zijn auto in een Leidse gracht. Het lukte hem wel om een graad in geschiedenis te halen.
Sinds 2012 is de Nederlandse vorst buiten het proces om een nieuwe regering te vormen gehouden. WA heeft in het verleden echter een aantal interessante banen gehad. Hij was lid van het SER-adviesorgaan, voorzitter van de Adviesraad Water & Sanitatie (VNGAB) en had verschillende functies binnen het Olympisch Comité, die hij allemaal moest opgeven toen hij in 2013 koning werd.
In de familietraditie was de keuze van Willem-Alexander voor een huwelijkspartner controversieel. Zijn grootmoeder Juliana trouwde met een cad en een bounder en dat deed Juliana's moeder, koningin Wilhelmina, ook. Voormalig koningin Beatrix trouwde daarentegen met een heilige, zij het een Duitse heilige, waarbij de Duitse nationaliteit altijd een beetje een struikelblok was voor veel Nederlanders. Willem-Alexander trouwde op 2 februari 2002 met de Argentijnse Máxima. Helaas voor haar mocht Máxima's vader Jorge Zorreguieta, die onder dictator Jorge Videla heeft gediend, het huwelijk niet bijwonen.
Hoewel de monarchie geen onderwerp is van veel verhitte discussies in Nederland, is er een Republikeinse samenleving die stilletjes maar vastberaden wat zij ziet als een meer democratische regeringsvorm promoot. Of het te danken is aan de inspanningen van de Republikeinen is niet duidelijk, maar de steun voor de monarchie als instituut is afgenomen, van 80% in 2008 tot 65% in 2016.
Willem-Alexander doet het goed op het gebied van populariteit en scoorde een 7,3 in een peiling uit 2016, voornamelijk omdat hij een aardig persoon is. Hem een aardige man noemen is verreweg de veiligste manier om met de koning om te gaan. Noem hem iets anders en je kunt in de gevangenis belanden of een boete betalen. Er is een lange lijst van mensen die een koning hebben beledigd en daarvoor de prijs hebben betaald. Anarchist Ferdinand Domela Nieuwenhuis werd in 1887 veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf voor het schrijven van een artikel waarin hij Willem III (de vader van Wilhelmina) 'lui' en 'koning Gorilla' (vanwege zijn lompe gedrag) noemde. Vorig jaar nog werd een man tot 30 dagen gevangenisstraf veroordeeld omdat hij de koning een 'moordenaar', een 'onderdrukker' en een 'dief' noemde.
Het is echter prima om de koning af te beelden in chocolade. De maker van een zeven kilo wegend koningshoofd gaat de koning op Koningsdag zijn beeltenis in chocolade aanbieden. WA wordt ook afgebeeld op een nieuwe herdenkingsmunt van tien euro met zijn hoofd versierd met linten - blijkbaar geïnspireerd door reliëfs op het paleis op de Dam - en een zeemansknoop om 'vereniging' uit te beelden. En hoe kunnen we de satirici van Lucky TV vergeten, met hun Willy en Max show.
Willem-Alexander en zijn familie vieren dit jaar Koningsdag in Tilburg. Aan welke activiteiten hij actief zal deelnemen valt nog te bezien, maar hij zal dineren met 150 gasten die hun verjaardag delen met de koning. Na de viering blijft het Paleis op de Dam in Amsterdam nog 50 uur open voor een beetje gapen door de rest van ons.
De koning is niet goedkoop. De Nederlandse koninklijke familie wordt beschouwd als een van de duurste in Europa en kost de belastingbetaler zo'n €40 miljoen per jaar, exclusief beveiliging. Willem-Alexander hoeft geen belasting te betalen over zijn salaris van €880.000 en veel van het geld van de koninklijke familie zit in stichtingen, die ook geen belasting betalen. De belastingbetaler betaalt ook de rekening voor beveiliging, de verbouwing van paleizen en het jacht De Groene Draeck van de voormalige koningin - dat bizar genoeg wordt betaald uit het budget van het ministerie van Defensie.
De grootste revolutie die Willem-Alexander tot nu toe teweeg heeft gebracht is het verplaatsen van de grote nationale rommelmarkt, waarbij miljoenen spullen van de ene zolder naar de andere verhuizen, van 30 april naar 27 april. De laatste is de verjaardag van WA en de eerste de verjaardag van zijn grootmoeder, voormalig koningin Juliana. Tussendoor heeft koningin Beatrix heel attent de datum niet veranderd in een nog koudere 31 januari. Dochter en kroonprinses Amalia viert haar verjaardag op 7 december.