Barkod üzerindeki siyah çizgilerin ve boşlukların genişliğini belirlemek
Barkod okuyucular, optik bir ışık kaynağı vasıtasıyla barkod sistemi üzerinde yer alan değişik genişlikteki çizgilerin şifresini çözerek, elde ettiği bilgiyi bir haberleşme ara birimi kanalıyla değişik birimlere aktarmaya yarayan optik okuyuculardır. Barkod üzerinde bulunan sembol, kızılötesi ya da görülebilir bir ışık kaynağı ile aydınlatılır. Siyah çizgiler ışığı emerken, beyaz olan yerler ışığı geri yansıtır. Yansıyan ışık tarayıcıya döner ve tarayıcı bu ışık dalgalanmalarını alarak elektrik darbelerine dönüştürür. Bu elektrik darbelerini ise bir çözücü ele alarak dönüştürür ve denetimciye, el terminaline ya da bilgisayara aktarır. Kısa özetlersek; barkod okuma işleminin temeli ışık yansımalarına bağlıdır.
Barkod Okuyucular Nedir?
Barkod okuyucunun temel görevi, ilk paragrafta anlatıldığı gibi ışık kaynağı tarafından elde edilen elektrik darbelerini, bilgisayarın anlayabileceği verilere dönüştürmektedir. Barkod okuyucular bu işi yaparken şu aşamalar sırasıyla gerçekleşir:
Barkod Okuyucu Çeşitleri
Barkod okuyucunun tipini belirlemek için ilk önce aşağıdaki özelliklere bakılır, daha sonra hangi tip barkod okuyucu kullanılacağına karar verilir.
Wand ya da Kalem Okuyucular
En basit kullanılan ve en ucuz fiyata sahip barkod okuyuculardır. Wand barkod okuyucuları kalem şeklinde olduğu için kalem okuyucular olarak da bilinmektedir. Bu okuyucularda hareket eden bir bölüm bulunmamaktadır. Kullanıcı Wand okuyucusunun optik kafasını barkod üzerinden geçirir. Ve içerisinde gömülmüş olan veriler için gerekli tarama sinyalleri oluşturur. Bu okuyucuların birçoğu dumb tipindedir. Yani Wand okuyucular sadece optik sinyali olarak analog elektrik sinyale çevirirler. Daha sonra bu oluşturulan elektrik sinyali çözümlenmek için elektronik bir ortama gönderilir.
Birçok wand barkod okuyucu tipi bulunmaktadır. Fakat hepsinin ortak özelliği barkod okuyucunun optik kafasının barkod ya da etiketin yüzeyi ile temas etme zorunluluğudur. En büyük avantajları ise düşük fiyatta olmalarıdır.
CCD Barkod Okuyucular
Temassız olarak barkod okuma işlemi gerçekleştirir. Bu tipte olan barkod okuyucular arasında en ucuz olanıdır. CCD barkod okuyucuların temelinde video kameraların teknolojine benzer olan bir teknoloji kullanır. Bu barkod okuyucuları ilk olarak barkodu tamamen tarayarak görüntüsünü kaydeder. Genel olarak geniş bir başlığa sahiptirler ve barkodu kırmızı bir ışık yayarak tararlar.Temassız okumaya sahip olmalarına rağmen bir barkodu okumak için 1-2 cm kadar kısa bir mesafeye ihtiyaç duyarlar. Optik teknolojisindeki gelişmelerden sonra ise bu mesafe 5 cm ve üstü mesafelere kadar artmıştır.
CCD barkod okuyucuları, üretilen firmaya ve müşterinin isteğine bağlı olarak değişik şekillerde olabilir. Bu barkod okuyucuların içinde mikroişlemci bulunur ve gömülü olan veri deşifre edilmiş olarak ekrana aktarılır.
CCD barkod okuyucuların mesafe dışındaki diğer dezavantajı, sahip olduğu kafa genişliği ve taranan barkodun genişliği arasındaki uyuşmazlıktır. Sahip olduğu kafadan daha geniş barkodları CCD barkod okuyucu okuyamaz. Kafayı genişletmek mümkündür fakat bu da barkod okuyucunun ilk seferde barkodun okunmasını engellemektedir.En çok tercih edilen markalar: Godex, Argox, Newland vb. markalardır.
Lazer Okuyucular
Lazer okuyucular, silah şeklindedir. Kullanıcının bir düğmeye basması ile okuma işlemini gerçekleştirir. İçerisinde çok ince bir lazer ışığı bulunur ve bu ışık barkod üzerine gönderilir. Bu ışığın amacı aslında optik bir yansıma oluşturmaktır. Noktasal olarak saniyede 30 kez lazer ışığı gönderilir ve bu da kullanıcı tarafından düz bir çizgi olarak algılanmasına neden olur. Bu barkod okuyucunun en önemli özelliği, kullanıcı tarafından çok çabuk barkodun işaretlenmesi ve okunmasıdır.
Lazer tarayıcıların önemli avantajları bulunmaktadır. İlk olarak; lazer barkod okuyucular, CCD barkod okuyuculara göre çok daha uzun mesafeden okuma yeteneğine sahiptir.
15-20 cm gibi bir mesafe doğrultusunda okuma işlemi gerçekleştirebilirler. İkinci avantajları okuma hızı ve hassasiyetidir. Lazer tarayıcılar tarama işlemini çok hızlı bir şekilde gerçekleştirdikleri için okuma anında olur. Daha temkinli okuma işlemi yapar. Bir ürün okutulduğunda aynı bilgiyi peş peşe 2 3 kere görmeden okumayı tamamlamaz ve bilgileri sisteme göndermez.
Lazer tarayıcılar açık havada kullanılmak için uygun değildir. Çünkü okuyucuya denk gelen ışık oranı lazer ışığından daha büyükse okuyucu işlevini kaybedebilir. Bu tarayıcılar ile CCD tarayıcıların çıkış sinyalleri genelde aynıdır. En çok tercih edilen markalar: Godex, Zebex, Sunlux, Tiger, Motorola vb. markalardır.
Çok Yönlü Barkod Okuyucular
Çok yönlü barkod okuyucular olarak bilinen barkod okuyucular aslında lazer tarayıcıların sabit kafalı olan halleridir. Modern süpermarketlerde bu tip barkod okuyucular kullanılır. Diğer barkod okuyuculardan farkı, barkod üzerine gönderilen lazer ışığı özel şekillerdedir. Lazer okuyucularda gerçekleşen olaylar burada da gerçekleşmektedir. Bir lazer ışık gönderilir ve karşılığında veriler alınır. Burada önemli olan ise barkod okuyucunun karşısından geçen ürünlerin bilgileri her açıdan okunabilir.
Çok yönlü barkod okuyucuların içerisinde, değişik yönlerde ve değişik açılarda birden fazla barkod okuyucu çizgisi bulunur. Aynı durum endüstri alanında kullanılan sabit tarayıcılarda da söz konusudur. Bir üretim hattında hareket halinde olan ürünlerin barkodları da bu şekilde okunmaktadır.
Genel olarak işletmelerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumlarda tercih edilir. En çok tercih edilen markalar: Perkon, Zebex, Datalogic, Newland vb. markalardır.
El Terminalleri
El terminalleri kablosuz bir yapıya sahiptir ve taşınabilmektedir. Belirli bir hafızaya sahiptir ve programlanabilirler. İstek doğrultusunda hafızada olan veriler belli bir ara kablo ya da program ile bilgisayar sistemine aktarılabilir. Genelde offline olarak çalışan barkod okuyuculardır. Hafıza boyutlarına bağlı olarak 200.000 ila 500.000 arası barkod bilgisi bulundurabilirler.
Bu tip barkod okuyucularda en çok tercih edilen yeni geliştirilmiş olan, Windows tabanlı, isteğe bağlı olarak offline ya da online çalışabilen el terminalleridir. Maliyet olarak diğer barkod okuyuculara göre yüksektir fakat diğer okuyucuların yaptığı işleri kolaylıkla yapan ve normal bir bilgisayar görevi gören bir barkod okuyucudur.
İçerisinde bulunan wireless özelliği ile anında bir ağa bağlanabilir ve ağ üzerinden oldukça hızlı veri gönderebilir. Bu nedenle bu el terminalleri genellikle, lojistik, dağıtım, perakende, üretim, depo işlemleri, sipariş alma gibi işlerde ve birçok endüstriyel alanda tercih edilmektedir.En çok tercih edilen markalar: DSIC, M3 Mobile, Datalogic, Honeywell, İntermec vb. markalardır.
Kablosuz Barkod Okuyucular
Lazer ve CCD barkod okuyucuların kablosuz halleridir. Ancak veriler bu barkod okuyucuların bilgisayara bir kanal ile bağlanılarak ulaştırılır. Yani bu tip barkod okuyucuların alıcıları bilgisayara bağlıdır. Kendi hali ise kablosuzdur. Genel olarak yapısı içerisinde bluetooth ve radyo frekansı olan okuyuculardır. Ancak uzaktan erişim için belirli bir mesafe sınırı bulunmaktadır.
Kablosuz barkod okuyucular ile okunan bilgiler anında bilgisayara gönderilebilir. Fakat gelişen teknolojiyle belli bir miktar barkodu hafızasında tutan barkod okuyucular da ortaya çıkmaya başlamıştır. Hafızaya sahip olan barkod okuyucuların avantajı, bilgisayara olan mesafelerin önemli olmamasıdır. Çünkü bilgiler hafızaya alınır ve istek doğrultusunda bilgisayara aktarılır.
Bu tip barkodlar genelde okunulacak barkodun ve işlenecek sistemin farklı yerlerde olması doğrultusunda tercih edilmektedir. En çok tercih edilen markalar: Argox, Honeywell, Datalogic, Sunlux, Tiger, Bitatek, Unitech, Newland vb. markalardır.
Imager Barkod Okuyucular
CCD ve Lazer teknolojisine göre daha yeni bir teknolojiye sahiptir. Bu tip barkod okuyucular belirli bir alanın görüntüsünü kaydedip yorumlama gibi bir özelliğe sahiptir ve bu mantıkla oluşturulmuştur.En çok tercih edilen marka: Datalogic’dir
KareKod Barkod Okuyucular
Normal barkod okuyucular gibi çalışmaktadır. Çizgili barkodlar ve karekod barkodları okuyabilmektedir. Genel olarak sağlık sektöründe tercih edilir.Eczanelerde, hastanelerde, aile hekimlikleri ve birçok farklı sektörde kullanılmaktadır. En çok tercih edilen markalar: Datalogic, Tiger, Honeywell, Newland, Sunlux vb. markalardır.